Informacje o gminie

Gmina Brzozie to gmina wiejska położona w północnowschodniej części województwa kujawsko-pomorskiego, we wschodniej części powiatu brodnickiego. Sąsiaduje z gminami: Brodnica, Zbiczno, Grodziczno, Bartniczka,
Kurzętnik oraz Lidzbark.

Tam, gdzie rosną brzozy – to najbardziej celny, najkrótszy opis terenu gminy Brzozie. Od XV w. są dane źródłowe dla Brzozia, pierwotnego Brzezia. W 1310 r. spotykamy zapis Broze, w 1510 r. pojawia się Brzoze. W ten sposób, jak opisuje etymolog prof. dr Stanisław Rospond, kształtowała się nazwa dzisiejsza miejscowości Brzozie, siedziby gminnych władz samorządowych. Brzozie od średniowiecza było własnością biskupów płockich. Tylko w drugiej połowie XIV w. na pewien czas przeszło w ręce zakonu krzyżackiego.

Ciekawostka – kiedyś wieś nosiła nazwę Brzozie Polskie w odróżnieniu od sąsiedniego, o tej samej nazwie, położonego w granicach zaboru pruskiego.

Pagórkowaty teren gminy, poprzeplatany jeziorami, z których największe to Wielkie Leźno, Sosno i Janówko, w dużej części wchodzi w skład Brodnickiego Parku Krajobrazowego oraz Górznieńsko – Lidzbarskiego Parku Krajobrazowego. Już choćby z tego powodu ochrona środowiska to temat codzienny dla mieszkańców gminy – uczniów trzech Szkół Podstawowych w Brzoziu, Jajkowie i Wielkim Leźnie oraz Gimnazjum w Brzoziu, administracji samorządowej, lokalnych przedsiębiorców, rolników, właścicieli gospodarstw agroturystycznych.

Gmina liczy 11 sołectw: Brzozie, Jajkowo, Janówko, Świecie nad Drwęcą, Wielki Głęboczek, Mały Głęboczek, Sugajno, Zembrze, Małe Leźno, Wielkie Leźno, Trepki. W ośmiu z nich działają świetlice wiejskie. W większości mieszkańcy gminy zajmują się rolnictwem i usługami, są też zaangażowani w firmach pracujących na rzecz rolnictwa, handlu. Zakłady gospodarcze to PHU Kalchem (sprzedaż ciągników i maszyn rolniczych) oraz PPUH Intrat (pasze, nawozy, środki ochrony roślin, materiały budowlane).

Działają tu Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, Gminna Biblioteka Publiczna, Gminny Klub Internetowy, Samorządowy Zakład Budżetowy “Wodociągi Gminne”, Stowarzyszenie Promocja Gminy Brzozie. Druhowie OSP mają swoje jednostki w Brzoziu, Janówku, Wielkim Głęboczku, Małym Głęboczku, Zembrzu, Sugajnie i Wielkim Leźnie. Jest też młodzieżowa, dziewczęca drużyna OSP, działająca w Brzoziu.

Atrakcją gminy – zjeżdżają tam ludzie z różnych stron kraju, turyści zagraniczni – jest SPA w Wielkim Głęboczku, obiekt położony między dwoma jeziorami Forbin oraz Wielki Głęboczek. Turystów spotkać można też nad jeziorem Bachotek, gdzie zlokalizowany jest ośrodek wczasowy Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Gminę Brzozie koniecznie trzeba odwiedzić dla uroku krajobrazu, a zatrzymać się jest gdzie: w zajazdach motelach “Cykada”, “Kalchem”, czy w siedmiu gospodarstwach agroturystycznych, z których najbardziej znany jest ośrodek Anny i Marka Michalaków w Małym Leźnie (stadnina koni, wyciąg narciarski zimą). Koniecznie wybrać się trzeba na ryby i grzyby, leśne wędrowanie czy wędkowanie na jednym z kilkunastu jezior to relaks, wypoczynek na świeżym powietrzu, ucieczka od codzienności. Raz w roku, w okresie letnich wakacji do Brzozia zjeżdżają amatorzy wiejskich festynów. “Święto brzozy” jest bowiem jedną z najciekawszych imprez plenerowych w całym regionie powiatu identyfikowanego z Pojezierzem Brodnickim.

Relaks i sport to również “Orlik 2012”, kompleks boisk z wyjątkową architekturą obiektów sąsiadujących. Powstał we wrześniu 2009 r. jako jeden z pierwszych w powiecie brodnickim.

Jedynym zabytkowym obiektem w gminie jest drewniany kościół. Parafia w Brzoziu pod wezwaniem Wszystkich Świętych wzmiankowana jest w 1319 r. W XVI w. istniał drewniany, zrujnowany ok. połowy XVIII w. Obecną świątynię zbudowano w 1826 r., a gruntownie odnowiono i przekształcono w duchu neogotyckim w drugiej połowie XIX w. Z kolei Świecie nad Drwęcą ma swoje miejsce w historii powstawania polskiej państwowości. Jak podaje dr Kazimierz Grążawski, archeolog i mediewista “w szczytowym okresie ekspansji polskiej na ziemie pruskie, w XII w., doszło do powstania grodu kasztelańskiego w Świeciu nad Drwęcą. Stanowił on strategiczny ośrodek z punktu widzenia planów państwa piastowskiego i bazę wypadową wypraw chrystianizacyjnych podejmowanych przez Bolesława Krzywoustego i jego synów”. Niestety, nie zachowały się, oprócz przekazów źródłowych, żadne fragmenty grodziska. Grody kasztelańskie spełniały kilka zasadniczych funkcji, wynikających z ich rangi – administracyjną, gospodarczą, militarną, sądowniczą, mieszkalną.

Ze swych dokonań mogą być dumni samorządowcy i mieszkańcy gminy Brzozie. W ostatnim Rankingu Samorządów dziennika “Rzeczpospolita” gmina Brzozie zajęła 5 miejsce w woj. kujawsko-pomorskim wśród gmin wiejskich – rozwój, podniesienie jakości życia, odpowiedzialność i bezpieczeństwo finansowe oraz 19 miejsce w Polsce w kategorii: gmina wiejska najbardziej innowacyjna.